Toekomst-scenario’s voor de arbeidsmarkt in zorg en welzijn in 2033
Vergrijzing: daar gaat het al jaren over in de zorg. Dat is niet zo gek, als je bedenkt dat de zorg en welzijn in Nederland nu al onder druk staan, en hoeveel ouder de bevolking de komende tijd nog wordt. Het personeelstekort in 2033 wordt geraamd op 232 duizend werknemers.
Uitdaging
Een simpele oplossing voor het tekort bestaat niet, maar ideeën zijn er genoeg. In opdracht van het Arbeidsmarktprogramma Zorg en Welzijn (AZW) onderzoekt Rebel ‘voorstelbare’ scenario’s voor de toekomst, waar zowel enig inbeeldingsvermogen als voldoende realisme aan te pas komen.
Hoeveel efficiënter kunnen medewerkers nog worden door technologische innovatie? In hoeverre biedt informele zorg- en ondersteuning een oplossing voor het personeelstekort?
De uitdaging is telkens vast te stellen op welke manier de veranderingen plaatsvinden (‘mechanismen’) en vervolgens welk effect dit heeft voor de arbeidsmarkt. Dat doen we aan de hand van meerdere toekomstscenario’s voor de hele sector zorg en welzijn, een van de grootste en belangrijkste sectoren in Nederland.
De aanpak
Samen met het werkveld zoeken we naar een zo groot mogelijke, maar tegelijkertijd realistische impact op het arbeidsmarkttekort. We analyseren wetenschappelijke literatuur en interviewen onafhankelijke experts, beslissers en beleidsmakers in de zorg. Dit vatten we samen in een ‘effectenboom’ per scenario. Zo’n effectenboom laat zien welk ‘mechanisme’ welk effect heeft op het arbeidsmarkttekort in 2033.
De uitwerking onderwerpen we aan een kritische toets door zorg- en welzijnsprofessionals. Zij hebben immers het beste zicht op wat kan werken in de praktijk. Tijdens twee interactieve sessies vragen we hen kritisch mee te denken over hoe de zorg- en welzijnswereld er in 2033 uitziet. Daarnaast vragen we deze professionals te beoordelen of de scenario’s realistisch zijn. Overschatten we de effecten? Hebben we genoeg oog voor de impact op hun dagelijkse werkzaamheden?
Met deze uitkomsten rekenen we de verwachte impact op de arbeidsmarkt in 2033 door. Hiervoor gebruiken we het Prognosemodel Zorg en Welzijn.
De scenario’s leggen we naast elkaar, om te bekijken waar ze op elkaar inwerken: waar versterken ze elkaar versterken, en waar juist niet?. Dit levert een aantal samenhangende toekomstbeelden op met waardevolle, kwalitatief en kwantitatief goed onderbouwde informatie over de mogelijke arbeidsmarkt zorg en welzijn in 2033. Vervolgens is het aan de beleidsmakers om te bepalen waar zij op willen inzetten om het tekort aan te pakken.
De looptijd van onze opdracht is september 2023 tot mei 2024.
Impact
Dankzij ons onderzoek kunnen bestuurders en beleidsmakers straks betere beslissingen nemen om het arbeidsmarkttekort in zorg en welzijn te verkleinen.
De ervaringen van een Rebel
Impact op de toekomst zorg- en welzijnsprofessionals
Project Team
