Kosten en opbrengsten aan de achterkant van de textielketen
Er wordt veel geschreven en gezegd over het inzamelen, sorteren en recyclen van textiel, maar hoe staat het er eigenlijk voor in Nederland? Hoeveel kilo’s worden er ingezameld, gesorteerd en gerecycled? Wat kost dat en wat levert het op? Rebel zocht het uit.
De uitdaging
De Vereniging Herwinning Textiel (VHT) vertegenwoordigt de belangen van meer dan 30 Nederlandse inzamelaars, sorteerders en recyclers van textiel. In de Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid Textiel (die sinds 2023 van kracht is) zijn concrete doelen en ambities vastgesteld voor het hoogwaardig verwerken van textiel. Om inzicht te krijgen in de huidige stand van zaken én inzicht te geven in de kosten en opbrengsten, vroeg de VHT aan Rebel om een onderzoek uit te voeren.
De aanpak
Na een analyse van de keten en wat vooronderzoek stelde Rebel, in samenwerking met het bestuur van de VHT, een digitale enquête op. In deze enquête kunnen inzamelaars, sorteerders en recyclers jaarlijks aangeven hoeveel kilo’s ze verwerken, op welke manier ze dat doen en wat er met hun output gebeurt. Ook geven ze aan wat hun gemiddelde kosten en opbrengsten zijn. In de enquête doen we recht aan de verschillen tussen de VHT-leden en proberen we te komen tot een aggregatie die nuttig is voor iedereen.
Dit lijkt simpel, maar is behoorlijk complex. Ter illustratie: een gemiddelde sorteerder koopt textiel in uit Nederland en het buitenland, schoont dat soms eerst zelf op om het vervolgens grof of fijn te sorteren in diverse fracties (van hoge kwaliteit tot lage kwaliteit en van recycling tot schoenen). De input, het proces en de output verschillen per sorteerder.
De verzamelde respons wordt door Rebel geanalyseerd en eventuele outliers worden geverifieerd en zo nodig aangepast. Vervolgens wordt de data door Rebel geanonimiseerd en geaggregeerd, waarna deze wordt ingevoerd in het textielketenmodel. Dit model toont vervolgens de totale hoeveelheden, kosten en opbrengsten van inzameling, sortering en recycling van textiel door VHT-leden. Ook is het voor leden mogelijk om de eigen kosten en opbrengsten te vergelijken met een VHT-benchmark
Naast de analyse van de huidige situatie heeft Rebel in samenspraak met de leden ook een vijftal scenario’s opgesteld en doorgerekend. Een voorbeeld hiervan is het scenario waarin sorteerders actief gaan sorteren voor recycling. Dit vraagt een investering in het proces, maar levert aan de achterkant van de keten ook iets op. Aan de hand van deze (en andere) scenario’s krijgt de VHT inzicht in de haalbaarheid van de doelstellingen voor hergebruik en recycling zoals die zijn geformuleerd in de UPV Textiel.
In 2024 heeft Rebel bovenstaande analyse herhaald met data uit het jaar 2023 en een prognose voor het jaar 2024. Hiermee wordt een trend zichtbaar in de kosten en opbrengsten van inzameling en recycling.
Impact
Een enquête en scenario-modellering geven inzicht in de VHT's bijdrage aan hergebruik en recycling.
De ervaring van een Rebel
