Investeringsagenda natuurinclusief: Zo komen we op gang
In november is de Agenda Natuurinclusief 2.0 aangeboden aan minister Van der Wal. Hierin worden acties geagendeerd om de Nederlandse natuur buiten natuurgebieden te verbeteren. Vandaag is de bijbehorende investeringsagenda aangeboden, geschreven door Rebel en de Natuurverdubbelaars. Deze richt zich op het investeringsperspectief: hoe komen structurele investeringen in natuurinclusiviteit op gang en welke transitie is daarvoor nodig? Hoe zorgen we ervoor dat natuurinclusief denken een automatisme wordt en welke middelen zijn daarvoor nodig? En wat zijn de opstartkosten die daarbij horen?
Uitdaging
Centraal in de investeringsagenda staat het gegeven dat natuur (veel meer dan) geld oplevert. Maar de kosten gaan voor de baten uit en de baten zijn niet altijd bekend. Tegelijkertijd bestaan er misconcepties over de kosten van natuur. Natuurlijk, aanleg en beheer vragen om middelen, maar de omvang hiervan is te overzien. Door gebrek aan gevalideerd inzicht in zowel de kosten als baten van een natuurinclusief Nederland blijven investeringen achter.
De aanpak
Om de investeringsbereidheid te vergroten, zijn een aantal dingen nodig. Zo moeten inzichten in kosten en baten worden gevalideerd. Daarnaast is het belangrijk dat de overheid de koers duidelijk maakt. Als natuur uiteindelijk niet meetelt in regelgeving en investeringsbeslissingen, zal het overgrote deel van de samenleving zich ook niet hard maken voor een natuurinclusieve samenleving. Daarbij moeten geldstromen met een negatieve impact op natuurwaarden worden stopgezet. Parallel aan fossiele subsidies bestaan er ook grote publieke en private geldstromen die schadelijk zijn voor de natuur. Identificeer deze en faseer ze uit. Tegelijkertijd worden er grote investeringen gedaan waar natuur zonder grote kostenverhoging aan mee kan koppelen. Denk aan waterberging in natuurgebieden in plaats van het ophogen van dijken of natuur mee koppelen met de renovatie van infrastructuur. Tot slot is het zaak om nu te beginnen; wachten is kostbaar. Natuurherstel is veel duurder dan voorkomen, zo laat vervuiling door stikstof, zware metalen en PFAS zien.
In de investeringsagenda worden ook aanbevelingen gemaakt voor specifieke domeinen. Wat moet er in de gebouwde omgeving gebeuren om natuurinclusief te worden? Of in de landbouw?
In de gebouwde omgeving is een uitdaging dat een groene omgeving waarde oplevert voor de bewoners en vastgoedeigenaren, maar deze waarde vertaalt zich niet naar de vastgoedprijzen. Door onderzoek naar deze relatie te bestendigen en dit te implementeren in de taxatie- en financieringspraktijk, kan er ook daadwerkelijk worden geïnvesteerd in natuurinclusieve bouw.
In de landbouw is natuurbeheer geen onderdeel van het verdienvermogen van boeren. Dan mag er ook niet verwacht worden dat boeren Nederlands natuurbeheerders worden. Een systeem waarbij boeren betaald krijgen voor de diensten die voortvloeien uit natuurbeheer, kan hier een verandering inbrengen. Er wordt langer over gepraat, maar implementatie van het systeem ontbreekt. Versnelde invoering is nodig voor een natuurinclusieve landbouwsector.
Impact
De investeringsagenda legt bloot wat er nodig is om structurele investeringen in natuur uit te lokken en hoe de transitie te maken. Hiermee kunnen we de komende jaren aan de slag om heel Nederland natuurinclusief te maken.
