De waarde van groenblauwe netwerken voor verstedelijkingsgebieden

Gerealiseerd in Nederland

Rebel onderzoekt de kosten en baten van maatregelen voor een netwerk van water, parken en natuur in de Metropoolregio Amsterdam (MRA). Deze maatregelen verbinden bestaande groene en waterrijke gebieden met elkaar, of creëren nieuwe groene (recreatieve) plekken. Ook bekijkt Rebel welke financieringsmogelijkheden er zijn voor dit ‘groenblauwe netwerk’.

De uitdaging

Hoe brengen we de maatschappelijke én financiële waarde van de maatregelen voor een groenblauw netwerk helder in beeld, zodanig dat het Rijk en de MRA-regio tot bekostigingsafspraken kunnen komen?

De aanpak

Onze aanpak bestaat uit twee fasen. In fase één berekenen we de maatschappelijke businesscase voor investeringen in drie maatregelpakketten voor het aanleggen of verbeteren van groenblauwe netwerken. In fase twee ontwikkelen we een bekostigingsstrategie voor één van deze drie maatregelpakketten.

Fase 1: Maatschappelijke businesscase opstellen

We bepalen de maatschappelijke businesscase voor drie strategische maatregelpakketten:

  1. Spaarnwoude en de noordzijde van het Groene Hoefijzer

  2. Nationaal Park Nieuw Land

  3. Westeinderscheg

Voor de investeringen in elk gebied brengen we in kaart wat de kosten (aanleg en onderhoud) en maatschappelijke baten zijn. De ladder der bekostiging vormt onze leidraad. Dit leidt tot een startpunt voor strategische opties voor bekostiging en financiering per maatregelpakket – waaronder cofinanciering, OZB, ontwikkelaarsbijdragen en subsidies.

We gebruiken de Natuurlijk Kapitaalrekeningen en aanvullende methoden, zoals de HEAT-tool (Wereldgezondheidsorganisatie), om de baten van groenblauw te kwantificeren. Denk hierbij aan baten zoals:

  • Directe financiële opbrengsten, bijvoorbeeld door een hogere betalingsbereidheid van recreanten;

  • Gezondheidswinst dankzij een toename in lichamelijke activiteit van omwonenden, zoals wandelen en fietsen in groenblauwe gebieden;

  • Waardestijging van woningen in de nabije omgeving van het nieuwe of verbeterde groenblauwe netwerk.

We introduceren het concept van kwaliteitssprongen, waarmee we inschatten hoe verbeteringen in beheer en bereikbaarheid het gebruik en de waarde van (recreatie)gebieden beïnvloeden.

Fase 2: Verdieping bekostigingsstrategie Westeinderscheg

We verdiepen ons in een bekostigingsstrategie voor de Westeinderscheg. In dit gebied staan 23.000 nieuwe woningen gepland. Daarom koppelen we de woningbouwopgave aan gerichte investeringen in groen en blauw. Samen met partijen als het hoogheemraadschap en lokale werklandschappen verkennen we koppelkansen en strategische financieringsopties. Dit leidt tot een handelingsperspectief voor bekostiging en samenwerking. De verkenning voor de Westeinderscheg kan als blauwdruk dienen voor de andere gebieden.

Impact

Het onderzoek biedt Rijk en regio inzicht en handvatten voor een gezamenlijke, groene MRA-investering.

De ervaring van een Rebel

Een gezonde leefomgeving vraagt om gedeelde waarde én financiering

“De maatschappelijke business case toetst de maatschappelijke meerwaarde en is handig om in gesprek te raken met belanghebbende partijen. Door samen met die partijen mogelijkheden voor bekostiging te verkennen, leggen we een concrete basis waar Rijk en de MRA mee verder kunnen. Zo werken we samen aan het creëren van aantrekkelijke en gezonde leefomgevingen.”
Lianne van Ruijven