Beleidsinstrumentarium Verduurzaming Industrie – NVDE

Gerealiseerd in Nederland

De verduurzaming van de Nederlandse industrie vraagt om samenhang tussen energieaanbod, -vraag en infrastructuur. Rebel ontwikkelde voor de NVDE een integraal beleidsinstrumentarium dat de overheid helpt deze samenhang te realiseren en investeringen in een duurzame industrie te versnellen.

De uitdaging

Het huidige beleid stimuleert de verduurzaming onvoldoende: prikkels voor netoptimalisatie ontbreken, koplopers worden niet beloond en langetermijnzekerheid voor investeringen ontbreekt. Hierdoor dreigen de klimaatdoelen buiten bereik te raken. De uitdaging was om een integraal beleidsraamwerk te ontwikkelen waarin instrumenten op elkaar aansluiten, zodat de groei van duurzame energieproductie, -vraag en infrastructuur in balans plaatsvindt en bedrijven worden gestimuleerd te investeren in schone technologie.

De aanpak

Rebel ontwikkelde in opdracht van de NVDE en partners een zogenoemd synthesepakket van beleidsinstrumenten voor de verduurzaming van de industrie. We brachten eerst de belangrijkste belemmeringen in kaart die de samenhang tussen energieaanbod, -vraag en infrastructuur verstoren. Denk aan ontbrekende prikkels om het elektriciteitsnet efficiënt te gebruiken, een gebrek aan zekerheid over toekomstige tarieven en onvoldoende stimulansen voor bedrijven om te investeren in duurzame productie.

Vervolgens analyseerden we bestaande beleidsinstrumenten en beoordeelden hun effectiviteit aan de hand van de basisprincipes van goed beleid: doelmatigheid, samenhang en uitvoerbaarheid. We onderzochten hoe vraag- en aanbodprikkels beter op elkaar kunnen aansluiten, zodat verduurzaming financieel aantrekkelijker wordt voor bedrijven. Daarbij vergeleken we scenario’s voor de inzet van CO₂-heffingen, investeringssubsidies en normering (zoals productnormen voor groen staal).

Het resultaat is een integraal synthesepakket waarin de onderlinge samenhang tussen maatregelen helder is uitgewerkt. We laten zien hoe slimme combinaties van beprijzing, normering en financiering elkaar kunnen versterken.

Zo kan bijvoorbeeld een hogere CO₂-prijs de vraag naar groene producten aanwakkeren, terwijl investeringssteun de eerste koplopers helpt de markt te ontwikkelen. Daarnaast benadrukt het synthesepakket de noodzaak van regie en coördinatie door de overheid, om de groei van infrastructuur en industriële vraag synchroon te laten verlopen.

Met dit pakket biedt Rebel beleidsmakers een concreet handelingsperspectief om de verduurzaming van de industrie te versnellen, investeringen rendabel te maken en het energiesysteem als geheel toekomstbestendiger te organiseren.

Zie ons rapport:

Download

Impact

Integraal beleidskader dat investeringen in duurzame industrie stimuleert en de energietransitie structureel versnelt.

De ervaring van een Rebel

Gemiste prikkels, gemiste kansen

"Het huidige beleidsinstrumentarium schiet tekort: prikkels voor netoptimalisatie ontbreken en koplopers worden onvoldoende gestimuleerd."
Jan-Coen van Elburg