Emissievrije stedelijke distributie in Vlaanderen

Gerealiseerd in België

Vanaf 2027 kunnen Vlaamse steden zero-emissiezones (ZES) voor stadslogistiek invoeren. Rebel speelt een sleutelrol bij het bereiken van een akkoord tussen de Vlaamse overheid, sectorfederaties en steden. Met een studie en een intensief stakeholderproces ondersteunen we de overheid drie jaar lang bij het vormgeven van deze maatregel.

De uitdaging

De Vlaamse Overheid wenst het mogelijk te maken om zero-emissiezones voor stadslogistiek (ZES) in te voeren in de Vlaamse (centrum)steden. Het doel is om tot een uniforme regelgeving te komen die voor alle steden gelijk is. Bij de start van de opdracht is er echter geen inzicht in de omvang van goederenstromen in de Vlaamse steden of in de impact die de invoering van een ZES zou hebben op het wagenpark en de laadinfrastructuur. Tot slot moet er ook een akkoord komen over het ambitieniveau voor deze ZES: welke regels moeten vanaf welk jaartal gelden?

De aanpak

Samen met The New Drive en de Vrije Universiteit Brussel (VUB) gaan we de uitdaging aan om een analyse te maken van emissievrije stadsdistributie in Vlaanderen en vervolgens een akkoord te bereiken met alle relevante stakeholders over de wijze waarop steden een zero-emissiezone voor stadslogistiek (ZES) kunnen invoeren.

Studiefase
Tijdens de studiefase onderzoeken we verschillende elementen van de stadsdistributie in Vlaamse steden: we mappen alle relevante stakeholders, brengen de goederenstromen per type sector en voertuigtype in kaart, maken een overzicht van beschikbare voertuigen en onderzoeken de Total Cost of Ownership (TCO) van het huidige en toekomstige (emissievrije) wagenpark. We bestuderen ook de mogelijke omvang van de ZES en manieren om deze te handhaven.

Voor de analyse van de huidige stadsdistributie gebruiken we ons Digital Platform for City Logistics en passen dit toe op drie onderzoeksteden: Leuven, Kortrijk en Antwerpen. We maken voor hen een ‘logistieke foto’ die meer inzicht geeft in de goederenstromen in deze steden.

Op basis van de studieresultaten bepalen we verschillende ambitieniveaus: welke voertuigtypes kunnen onder welke randvoorwaarden emissievrij zijn vanaf een bepaald jaar?

Stakeholdertraject
Daarna volgt een intensief en constructief stakeholdertraject van zes maanden, waarin we vier verschillende werkgroepen begeleiden om tot een akkoord te komen over de wijze waarop steden een ZES kunnen invoeren. In deze werkgroepen gaat het onder andere over het ambitieniveau, het emissievrije wagenpark, de benodigde laadinfrastructuur, handhaving en het flankerend beleid (waaronder subsidies voor voertuigen en laadinfrastructuur). De uitkomst wordt neergeschreven in een kaderovereenkomst. Maar liefst 19 stakeholders (voornamelijk sectorfederaties die een hele sector vertegenwoordigen) ondertekenen deze overeenkomst.

Impact

De studie leidde tot een akkoord tussen Vlaamse Overheid, steden en sectorfederaties over de principes van een ZES in Vlaanderen.

De ervaring van een Rebel

De eerste stap

"Dankzij dit project is de transitie naar emissievrije stadslogistiek in Vlaanderen ingezet! Het is fantastisch dat we samen met zoveel verschillende stakeholders een akkoord hebben bereikt over de manier waarop Vlaamse steden een Zero Emissiezone voor Stadslogistiek kunnen invoeren."
Laura Tavernier