‘Door de strategie spreekt iedereen in de organisatie nu dezelfde taal’
Rebel hielp OLX een langetermijnstrategie op te stellen, met de dubbele materialiteitsanalyse van CSRD als uitgangspunt. Maxine van Grootel, ESG-manager bij het platform voor tweedehands goederen, vertelt hoe dat proces verliep en hoe de strategie meerwaarde voor het bedrijf creëert.
Maxine, wat doe jij precies bij OLX, en waarom hebben jullie Rebel ingeschakeld?
‘Ik ben ESG-manager bij OLX en houd mij bezig met het verduurzamen van onze organisatie. OLX is als marktplaats voor tweedehands goederen deel van de circulaire economie. Maar met de opkomst van ESG en de invoering van nieuwe EU-regelgeving moeten we aan meer denken dan alleen onze milieu-impact.
‘Een langetermijnstrategie was nodig, maar de vraag was hoe we dat aan moesten pakken. We vroegen Rebel om ons te helpen een nieuwe strategie op te zetten, op zo’n manier dat we zouden voldoen aan de nieuwe regels van CSRD.
‘Rebel had eerder een impactanalyse voor ons uitgevoerd om de duurzaamheid van tweedehands producten te meten, en doet dat nog steeds. Het was altijd een fijne samenwerking. We hadden verschillende partijen uitgenodigd, maar Rebel kwam met een aanpak die minder nadruk legde op compliance en ‘vinkjes zetten’, en meer op het verankeren van duurzaamheid in de langetermijnstrategie.’
Hoe zag dat proces eruit en wat vond je sterk aan dat proces?
‘We hebben meerdere rondetafelgesprekken en interviews gehad met experts op verschillende gebieden binnen het bedrijf. In de rondetafelgesprekken zaten zo’n tien mensen uit verschillende customer units. We namen echt de tijd om de diepte in te gaan.
‘CSRD en DMA (de dubbele materialiteitsanalyse, die laat zien welke impact een bedrijf op de buitenwereld heeft en vice versa, red.) zijn vrij nieuw. Er was nog geen duidelijk framework voor. Wat ik sterk vond, was dat we flexibel konden bijsturen en aanpassingen konden maken als dat nodig was, altijd in goed overleg. Je kunt bij de DMA snel in de valkuil stappen om echt alles in cijfers te willen vatten, maar het blijft een strategisch proces. In plaats van alles plat te slaan in een Excel-bestand, zorgde Rebel dat we tijdens de interviews het grote plaatje bleven zien, en oog hielden voor menselijke zorgen.’
Wat heeft de dubbele materialiteitsanalyse concreet opgeleverd, en welke nieuwe inzichten hebben jullie opgedaan?
‘We hebben nu een kompas met vier richtingen binnen onze strategie. Dit kompas wordt intern al gebruikt om vooruit te kijken: circular economy; economic opportunity – denk aan de betaalbaarheid van tweedehands producten; trusted platform – fraudepreventie, privacy en cybersecurity; en empowered workforce – DEI en talentontwikkeling. Het kompas zorgt dat we een en dezelfde taal spreken, en geeft ESG-thema’s meer prioriteit. Het komende jaar hebben we een duidelijk budget voor projecten rondom deze vier pijlers.
‘We ontdekten dat er verschillen waren tussen de platforms binnen OLX, waar het ging om de positieve en negatieve kanten van handel. Het vastgoedplatform heeft bijvoorbeeld te maken met andere vormen van fraude – oplichters die doen alsof ze een huis hebben – dan het platform voor tweedehands spullen – de verkoop van nepluxeproducten. Deze inzichten hebben ons geholpen om anders naar onze sociale impact te kijken. Ook de economische voordelen verschillen per platform – denk aan de woonbehoeften in Oekraïne versus die in Portugal. Het was waardevol dat we de tijd namen om in die verschillen te duiken.
‘Als duurzaamheidsmanager is de circulaire economie voor mij het meest interessant, maar voor de rest van het bedrijf bleek het bijvoorbeeld belangrijk dat klanten ons platform kunnen gebruiken voor een ‘side hustle’, een extra inkomstenbron. Dat bracht sociale elementen aan het licht die we eerder minder goed zagen, zoals het belang van een community in oorlogstijd.’
Ging iedereen binnen de organisatie meteen mee in deze aanpak?
‘In het begin was er wat weerstand. Mensen vroegen zich af of we niet gewoon snel door het proces heen konden gaan. Maar omdat we nu gedwongen waren na te denken over onze impact op mens, maatschappij, planeet én financiën, ontstonden nieuwe inzichten, vooral binnen finance en legal. Uiteindelijk zorgde dit proces ervoor dat zij de strategie makkelijker accepteerden. Ze zagen dat het proces gebaseerd was op de gesprekken met alle stakeholders. Zeker voor medewerkers die meer op de cijfers gericht zijn, viel alles nu op zijn plaats.
‘Duurzaamheid en ESG worden vaak gezien als ‘pet projects’. Maar het was mooi om te zien dat mensen in alle delen van het bedrijf beseften hoe dit alles raakt wat we doen. We werken met online platforms, en er komen steeds meer regels en restricties op ons af. Veel mensen waren zich bijvoorbeeld niet bewust van de ESG-boetes die Brussel kan opleggen als je online niet goed met je klanten omgaat. Dat was voor hen een aha-moment.
‘Het bedrijf is goed in het zien van risico’s, maar nu zien veel mensen ook de kansen.’
CSRD gaat in de eerste plaats om het naleven van nieuwe regels. Hoe heeft OLX zich verzekerd van compliance, zonder alleen maar vinkjes te zetten?
‘Het was schipperen. Aan de ene kant wilden we diepgaand in gesprek met mensen, en aan de andere kant moesten we voldoen aan de regelgeving. Daarom betrokken we vanaf het begin een auditor, die met ons meekeek en advies gaf. Omdat we dit meteen goed hebben aangepakt, zijn we soepel door het proces gekomen.
‘Tegelijkertijd hielden we het grote plaatje voor ogen. We wilden niet alleen maar vinkjes zetten, en zagen echt de meerwaarde van wat we deden. Toch hadden we het zonder de komst van CSRD niet zo groots aangepakt. Ja, in het begin zagen we er een beetje tegenop, maar nu zijn we blij dat we het zo hebben gedaan. Het proces heeft ons geholpen kansen te zien voor investeringen in nieuwe projecten, vooral op sociaal gebied. Hopelijk kunnen we daar meerwaarde creëren.’
Wat heeft je verrast?
‘Ik had verwacht dat mensen zich tijdens dit proces geforceerd zouden voelen om mee te doen, maar het tegenovergestelde gebeurde, mede door de manier waarop Rebel de gesprekken faciliteerde: medewerkers waren enthousiast, dachten mee en leverden waardevolle input, ook na de gesprekken.’
