Beschermd: Hoe Rebel het onderwijs klaarmaakt voor de toekomst

Verduurzaming, digitalisering, maatschappelijke verantwoording: de to-dolijst van scholen groeit alleen maar, terwijl de budgetten krimpen. Rebel Henk Slagt helpt onderwijsinstellingen de grote uitdagingen van deze tijd te navigeren.

Het onderwijs staat voor grote uitdagingen. Scholen moeten efficiënter werken met minder middelen en staan tegelijkertijd voor een digitaliserings- en verduurzamingsopgave. De sector levert een belangrijke sociale bijdrage, maar mist regelmatig nog de aansluiting met de maatschappij omdat er een andere taal wordt gesproken en nog te weinig van buiten naar binnen wordt georganiseerd. Ondertussen plant het kabinet bezuinigingen op onderwijs.

Henk Slagt van het team Rebel Strategy & Finance helpt onderwijsinstellingen deze uitdagingen aan te gaan, onder meer door de financiële gevolgen van beleid inzichtelijk te maken. Slagt: ‘We zien een bestuurlijke spagaat waarin de budgetten krimpen en de uitdagingen groeien. Scholen moeten goed op de portemonnee letten.’ Rebel adviseert onderwijsinstellingen over hun begrotingen en meerjarenramingen, hun actieplannen om efficiency te verbeteren, over het organiseren van nieuwe huisvestingsfinanciering en over co-creatie met bedrijven om samen onderwijs te innoveren. ‘Om het financieel fundament onder de school te verbeteren, backoffices te professionaliseren en de onderwijskwaliteit te bewaken op de lange termijn, is naast leiderschap dashboarding een effectief stuurmiddel, waar Rebel bij kan helpen’, aldus Slagt.

Zo onderzocht Rebel de financiële haalbaarheid van een groot campusproject voor een Hogeschool, en keek het in opdracht van het ministerie van OC&W hoe het Primair en Voortgezet Onderwijs de komende jaren zijn vastgoed kan renoveren. ‘Vijftig procent van de schoolgebouwen heeft achterstallig onderhoud, soms al twintig jaar. Gemeenten hebben vaak geen geld voor het onderhoud binnen de lange lijst van prioriteiten, laat staan dat ze de schoolgebouwen toerusten op een CO2-neutrale toekomst en een gezonde duurzame leeromgeving voor leerlingen en studenten.’

Onderwijsbestuurders willen graag invulling geven aan de klimaatdoelen, maar weten vaak niet hoe, merkt Slagt, die uit het bedrijfsleven komt, maar later schoolbestuurder werd en inmiddels zelf voor de klas staat. ‘Het is een mooi, maar complex vraagstuk, waarvoor de verantwoordelijkheid tussen Rijk, gemeenten en schoolbesturen in ligt.’ Rapporteren over CO2-uitstoot is voor de onderwijssector nog geen verplichting, maar wordt dat wel. Tegelijkertijd hebben scholen zorgen genoeg, en worstelen ze met de vraag of zij nu al op dergelijke wetgeving moeten voorsorteren. Slagt: ‘Bestuurders tekenen green deals waar de vorm het nog wint van de inhoud en zijn zoekende hier meer betekenis aan te geven. Rebel heeft een trackrecord als partner voor verduurzaming van de publieke sector en kan scholen hier goed bij helpen.’

Voor onderwijsorganisaties brengt Rebel de kosten en (maatschappelijke) opbrengsten van verschillende duurzaamheidsprojecten in kaart: ‘Zo kunnen bestuurders beter en bewust kiezen uit alternatieven vanuit een goede businesscase, in plaats van ad hoc-maatregelen te nemen zoals boompjes op een parkeerplaats, of een paar zonnepanelen.’

Scholen, die immers gefinancierd worden met publiek geld, zullen meer en meer hun kosten en opbrengsten moeten verantwoorden, zeker als er bezuinigd wordt. Het meten van hun sociaal-maatschappelijke impact zal dan ook alleen maar belangrijker worden. ‘Het onderwijs moet deel uitmaken van de samenleving, en een bijdrage leveren aan sociale gelijkheid, inclusie en mogelijkheden voor een “LevenLangLeren”. Een herijking in de richting van het bedrijfsleven is nodig.’

Hoewel de arbeidsmarkt krap is, maken het hoger onderwijs en het MBO de connectie met het bedrijfsleven maar moeilijk, constateert Slagt. ‘De komende bezuinigingen vragen om meer co-creatie en meer focus op een LevenLangLeren.’ Rebel brengt het onderwijs en het bedrijfsleven om tafel, om het curriculum van studenten beter te laten aansluiten en leer-werktrajecten te faciliteren. ‘Het bedrijfsleven wil weten: What’s in it for us? Je moet hun taal spreken.’

Het hoger onderwijs moet zich niet beperken tot het klaslokaal en het laboratorium, maar is er ook voor de buitenwereld. Slagt: ‘Wat is daar nodig, vertaald van buiten naar binnen?’ De maatschappelijke betrokkenheid stopt niet bij de landsgrenzen. Rebel helpt scholen om hun internationaliseringsstrategie te bepalen met de aanvraag van bekostiging voor internationaal onderwijs. Slagt ondersteunt momenteel de Erasmus-universiteit bij het opzetten van samenwerkingen in onder meer Suriname, Zuid-Afrika en Indonesië, met lokale universiteiten en bedrijven. ‘De vraag is: hoe maak je van studenten echte global citizens?’