Ervaringen met de Maatlat Klimaatadaptatie vanuit de financiële sector

Gerealiseerd in Nederland

Voor het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat brachten we samen met TAUW en BoschSlabbers praktijkervaringen met de landelijke Maatlat Klimaatadaptatie Gebouwde Omgeving in kaart. Rebel onderzocht de impact vanuit een financieel-economisch perspectief.

De uitdaging

De Maatlat is in maart 2023 gepubliceerd. Nu deze een jaar in gebruik is, rijst de vraag of de Maatlat daadwerkelijk wordt toegepast, wat er goed gaat, wat beter kan, en hoe de Maatlat uiteindelijk kan bijdragen aan het versnellen van klimaatadaptieve ontwikkelingen in de gebouwde omgeving.

De aanpak

De Maatlat is een belangrijk instrument in de transitie naar klimaatbestendig bouwen. Rebel onderzocht in dit project specifiek hoe de financiële sector omgaat met klimaatrisico’s en de toepassing van de Maatlat. Samen met TAUW en BoschSlabbers verkenden we de praktijkervaringen vanuit vier invalshoeken: beleid, ontwerp, inhoud en financiën.

Vanuit Rebel spraken we met beleggers, ontwikkelaars, banken en verzekeraars over hoe klimaatrisico’s worden meegenomen in vastgoedwaardering, financiering en verzekeringen. Uit de interviews en werksessies bleek dat de sector grote behoefte heeft aan één duidelijke methodiek. Een gedeeld kader is essentieel om klimaatadaptatie structureel te integreren in businesscases en investeringsafwegingen.

Onze analyse liet zien dat klimaatadaptatie vaak zonder meerkosten gerealiseerd kan worden, mits de maatregelen vroegtijdig worden meegenomen in het ontwikkelproces. De locatie en timing van ingrepen zijn cruciaal en bepalen mede de grondwaarde en vastgoedprijs op korte en lange termijn. Wanneer aanpassingen pas in een latere fase worden gedaan, leidt dit vaak wél tot extra kosten en lagere opbrengsten in de grondexploitatie.

Ook werd duidelijk dat klimaatadaptatie onvoldoende is ingeprijsd in de woningwaarde, en daarmee tot suboptimale financiële besluitvorming leidt. De EU-taxonomie en de duurzaamheidsparagraaf (DuPa) vormen hierin belangrijke aangrijpingspunten. De Maatlat kan hier een brug slaan door bij te dragen aan standaardisatie in begrippen en normstelling op gebiedsniveau. Rebel adviseert dan ook om de Maatlat eenduidig te positioneren ten opzichte van bestaande financiële kaders en instrumenten.

De analyse van praktijkervaringen levert waardevolle inzichten op voor beleidsontwikkeling. Door financieel inzicht te combineren met praktische voorbeelden uit de bouw- en vastgoedsector, dragen we bij aan een realistische en schaalbare aanpak voor een klimaatadaptieve gebouwde omgeving.

Download het rapport

Impact

Met onze inzichten kan klimaatadaptief ontwikkelen financieel interessant worden.

De ervaring van een Rebel

Klimaatadaptatie gaat niet vanzelf

"Klimaatadaptatief ontwikkelen gaat niet vanzelf. Een duidelijk methodiek als standaard is nodig. Dit draagt bij aan het inprijzen van klimaatrisico’s; essentieel om klimaatadaptatie structureel mee te nemen bij ontwikkelingen."
Jan Smelik